Przejdź do głównej zawartości
Dziewczyna ze smutną miną siedzi na łóżku i podpiera głowę.
Czas czytania: 4 min

Czy zaburzenia psychiczne to niepełnosprawność? O niepełnosprawności niewidocznej

Jakub Rafalski

Psycholog

Czy zaburzenia psychiczne to niepełnosprawność? To pytanie zyskuje na znaczeniu w dzisiejszych czasach, kiedy rośnie świadomość społeczna na temat zdrowia psychicznego. Zaburzenia psychiczne, mimo że niewidoczne na pierwszy rzut oka, mogą w istotny sposób wpływać na codzienne funkcjonowanie osoby, która się z nimi zmaga. W wielu przypadkach schorzenia te upośledzają zdolność do pracy, nauki, nawiązywania relacji społecznych czy dbania o siebie. W artykule tym omówimy, jakie choroby psychiczne mogą kwalifikować do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, czy depresja i zaburzenia osobowości mogą być uznane za niepełnosprawność oraz jakie są konsekwencje tych zaburzeń w kontekście życia codziennego.

Jakie choroby psychiczne zaliczają się do niepełnosprawności?

Zastanawiając się, jakie choroby psychiczne kwalifikują do otrzymania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, należy wziąć pod uwagę szereg czynników. Orzeczenie takie wydawane jest w oparciu o stopień nasilenia objawów, ich wpływ na codzienne funkcjonowanie oraz prognozy dotyczące możliwości leczenia i rehabilitacji. Do zaburzeń psychicznych, które mogą być podstawą do uzyskania orzeczenia, zalicza się m.in.:

  1. Schizofrenia – przewlekła choroba psychiczna, która może powodować zaburzenia myślenia, halucynacje, a także trudności w nawiązywaniu kontaktów społecznych i funkcjonowaniu w życiu codziennym.
  2. Bipolarne zaburzenie afektywne (choroba afektywna dwubiegunowa, CHAD) – choroba charakteryzująca się naprzemiennymi epizodami manii i depresji, które mogą poważnie upośledzać zdolność do pracy oraz życia społecznego.
  3. Zaburzenia lękowe – w tym uogólnione zaburzenie lękowe, fobie społeczne, a także zespół stresu pourazowego (PTSD), które mogą prowadzić do poważnych ograniczeń w funkcjonowaniu.
  4. Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD) – charakteryzujące się występowaniem natrętnych myśli i działań, które mogą znacznie utrudniać codzienne życie.
  5. Zaburzenia psychotyczne inne niż schizofrenia – obejmujące różne formy psychoz, które mogą wymagać długotrwałego leczenia i prowadzić do znacznych ograniczeń funkcjonalnych.
  6. Zaburzenia rozwojowe – takie jak autyzm i inne zaburzenia ze spektrum autyzmu, które mogą prowadzić do trwałych trudności w przystosowaniu społecznym i zawodowym.

Warto zaznaczyć, że orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może zostać wydane zarówno w przypadku ciężkich, przewlekłych zaburzeń, jak i tych mniej intensywnych, jeśli ich wpływ na życie codzienne jest istotny.

Czy depresja jest zaliczana do niepełnosprawności?

Depresja, będąca jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, może być uznana za podstawę do przyznania orzeczenia o niepełnosprawności. W przypadku ciężkiej, przewlekłej depresji, która nie reaguje na standardowe metody leczenia i prowadzi do znacznego pogorszenia jakości życia, osoba cierpiąca może ubiegać się o status osoby niepełnosprawnej.

Depresja może wpłynąć na wszystkie aspekty życia – od zdolności do pracy, poprzez relacje społeczne, aż po podstawowe czynności, takie jak dbanie o higienę osobistą czy utrzymanie porządku w domu. W sytuacjach, gdy depresja prowadzi do długotrwałego i poważnego upośledzenia zdolności do samodzielnego funkcjonowania, możliwe jest uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, co uprawnia do korzystania z różnorodnych form wsparcia, takich jak świadczenia finansowe, programy rehabilitacyjne czy dostęp do specjalistycznej opieki medycznej.

Czy zaburzenia osobowości to niepełnosprawność?

Zaburzenia osobowości, takie jak osobowość borderline, paranoiczna czy schizotypowa, również mogą stanowić podstawę do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności. Osoby z zaburzeniami osobowości często zmagają się z poważnymi trudnościami w funkcjonowaniu społecznym, zawodowym oraz w relacjach interpersonalnych. Zaburzenia te mogą prowadzić do wycofania się z życia społecznego, problemów z utrzymaniem stałego zatrudnienia, a także do poważnych konfliktów z otoczeniem.

Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń psychicznych, decyzja o przyznaniu orzeczenia o stopniu niepełnosprawności zależy od nasilenia objawów i ich wpływu na codzienne funkcjonowanie. W przypadku zaburzeń osobowości istotne jest również uwzględnienie prognoz dotyczących leczenia i możliwości rehabilitacji.

Osoby z zaburzeniami osobowości, które uzyskają orzeczenie o niepełnosprawności, mogą liczyć na wsparcie w postaci terapii, programów rehabilitacyjnych, a także różnorodnych form pomocy społecznej, mających na celu poprawę jakości ich życia i umożliwienie bardziej samodzielnego funkcjonowania.

Podsumowanie

Odpowiadając na pytanie, czy zaburzenia psychiczne to niepełnosprawność, warto podkreślić, że w wielu przypadkach odpowiedź brzmi: tak. Zaburzenia psychiczne, choć niewidoczne, mogą mieć głęboki wpływ na życie, ograniczając zdolność do pracy, nauki i funkcjonowania w społeczeństwie. Właśnie dlatego uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności może być kluczowym krokiem w procesie leczenia i rehabilitacji, dając dostęp do niezbędnych form wsparcia i pomocy.

Chcesz wiedzieć więcej?

Skorzystaj z bezpłatnych porad udzielanych dzięki dofinansowaniu ze środków PFRON w ramach projektu „Kompleksowe wsparcie kluczem do niezależności”. Zapewniamy wsparcie informacyjne, prawne, medyczne, pedagogiczne, psychologiczne oraz seksuologiczne. Zapraszamy!

Artykuł powstał w ramach tego samego projektu.

Logotyp Państwowego Funduszu Osób niepełnosprawnych

Powiązane artykuły