Informacja o stanie zdrowia oraz zmiana lekarza – dowiedz się, jakie masz prawa

Po wizycie u lekarza masz wątpliwości co do diagnozy bądź propozycji leczenia? Chcesz skonsultować wyniki badań z innymi specjalistami? Warto wiedzieć, co zrobić, jeśli nie zgadzasz się z opinią czy orzeczeniem albo jakie kroki należy podjąć, jeżeli chcesz zmienić lekarza. Opłaca się też mieć świadomość, jakie przysługują Ci prawa w zakresie informacji o swoim stanie zdrowia i dokumentacji medycznej.

Czy mam prawo do informacji o stanie zdrowia oraz zapoznania się z dokumentami medycznymi?

Każdy pacjent zachowuje prawo do uzyskania informacji o swoim stanie zdrowia, proponowanych metodach diagnostycznych i leczniczych, rokowaniach oraz wynikach leczenia. Lekarz zostaje zwolniony z informowania o stanie zdrowia tylko i wyłącznie, jeżeli pacjent sam go zwolni z tego obowiązku.

Za zgodą pacjenta lekarz może udzielić powyższych informacji także innym, upoważnionym osobom. Pacjent zawsze ma prawo do wyrażenia (albo niewyrażenia) zgody na zaproponowane mu badania bądź inne świadczenia zdrowotne. Zgoda może zostać wyrażona ustnie, ale najlepiej pisemnie, wówczas, gdy zabieg operacyjny stwarza podwyższone ryzyko dla pacjenta.

Lekarz nie może odmówić pacjentowi dostępu do jego dokumentacji medycznej i musi umożliwić mu niezwłocznie zapoznanie się z jej treścią, a także wydać oryginał dokumentu z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu na żądanie pacjenta. Świadczeniobiorca zachowuje także prawo do sporządzenia wyciągów i kopii z dokumentacji medycznej.

Czy jako pacjent w ramach ubezpieczenia zdrowotnego mam prawo wyboru i zmiany lekarza?

Każdy pacjent ubezpieczony ma prawo wyboru i zmiany lekarza, pielęgniarki, położnej, a także prawo wyboru lekarza dentysty oraz świadczeniodawcy udzielającego ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych spośród tych, którzy zawarli umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z NFZ. Prawo wyboru i zmiany lekarza następuje poprzez złożenie oświadczenia woli, tak zwanej ,,deklaracji wyboru”, w postaci: 

• pisemnej;
• elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym – złożonym za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta, o którym mowa w art. 7a ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2021 r. poz. 666). 

Przedmiotowa zmiana może nastąpić nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym. Kolejna zmiana podlega opłacie w wysokości 80zł. Pacjent zgodnie z przepisami ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej z dnia 27 października 2017r, nie będzie ponosił opłaty w przypadku: 

• zmiany swojego miejsca zamieszkania – w przypadku zaprzestania udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wybranego lekarza, pielęgniarkę, położną, czy u wybranego lekarza specjalisty;
• z przyczyn powstałych po stronie świadczeniodawcy, a także w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 6 ust. 3 w/w ustawy.

Co mogę zrobić, jeżeli nie zgadzam się z opinią czy orzeczeniem wydanym przez lekarza?

W przypadku wydania przez lekarza opinii lub orzeczenia, które ma wpływ na prawa i obowiązki pacjenta wynikające z obowiązujących przepisów prawa, pacjentowi, a także jego przedstawicielowi ustawowemu przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia określonych w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Sprzeciw należy wnieść wraz z uzasadnieniem oraz wskazaniem przepisu prawa, z którego wynika przedmiotowe naruszenie praw pacjenta, w terminie 30 dni od wydania opinii. Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta. Komisja wydaje orzeczenie w ciągu 30 dni i jest ono ostateczne.