Opieka zdrowotna: co przysługuje osobom z niepełnosprawnością?

Dla wielu osób z niepełnosprawnością terminowe dotarcie do lekarza specjalisty jest ze względu na różnego rodzaju ograniczenia wyzwaniem. Leczenie, rehabilitacja czy inne konsultacje medyczne powinny być jednak realizowane na bieżąco. Sprawdź, jakie świadczenia przysługują osobie z niepełnosprawnością. Dowiedz się również, czy w razie potrzeby możesz skorzystać z transportu sanitarnego lub pomocy opiekuna podczas pobytu w szpitalu.

Jakie są świadczenia przysługujące osobom z niepełnosprawnością?

Osobom z niepełnosprawnościami, podobnie jak wszystkim ubezpieczonym, przysługują gwarantowane świadczenia, przewidziane przez przepisy prawne, czyli:

• podstawowa opieka zdrowotna (lekarz, pielęgniarka, położna);
• ambulatoryjna opieka specjalistów, przyjmujących w przychodniach; 
• leczenie szpitalne; 
• opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień; 
• rehabilitacja lecznicza;
• świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej;
• leczenie stomatologiczne;
• lecznictwo uzdrowiskowe;
• zaopatrzenie w wyroby medyczne;
• ratownictwo medyczne;
• opieka paliatywna i hospicyjna;
• świadczenia wysokospecjalistyczne;
• programy zdrowotne;
• leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, dostępne w aptece na receptę;
• chemioterapia.

Na jakich zasadach udzielane są świadczenia opieki zdrowotnej?

Świadczenia opieki zdrowotnej udzielane są przede wszystkim w przychodniach, szpitalach, gabinetach, które mają podpisaną umowę z NFZ. Po pomoc można zgłosić się osobiście bądź za pośrednictwem osoby trzeciej, w tym także telefonicznie oraz mailowo. Żeby skorzystać z pomocy specjalisty niezbędne jest skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu. Do takich specjalistów jak ginekolog, położnik, dentysta, wenerolog, onkolog oraz psychiatra skierowanie nie jest wymagane.

Jakie świadczenia dodatkowe przysługują niepełnosprawnym pacjentom w zakresie leczenia stomatologicznego?

Osobom niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym, które ukończyły 18 lat przysługują znieczulenie ogólne i kompozytowe materiały światłoutwardzalne do wypełnień, jeżeli wynika to ze wskazań medycznych.

O zastosowaniu znieczulenia ogólnego, każdorazowo decyzję podejmuje lekarz dentysta, mając na uwadze przede wszystkim dokumentację medyczną sporządzoną przez lekarzy innych specjalizacji. Podobnie wygląda sytuacja, dotycząca zastosowania materiału światłoutwardzalnego. Decyzję wyboru konkretnego materiału wypełniającego podejmuje lekarz w czasie zabiegu.

Prawo do tych samych świadczeń zachowują także osoby niepełnosprawne do ukończenia 16. roku życia oraz osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym i znacznym między 16. a 18. rokiem życia.

Czy opiekun osoby niepełnosprawnej ma prawo do bezpłatnego pobytu w szpitalu?

Zgodnie z ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, rodzice lub opiekunowie nie ponoszą opłat za pobyt w szpitalu, przebywając z dzieckiem lub z osobą z niepełnosprawnością w stopniu znacznym. Czynności związane z pobytem opiekuna są precyzowane jako dodatkowa opieka pielęgnacyjna. Jedynym warunkiem zwolnienia opiekuna z ponoszenia opłat za pobyt w szpitalu jest posiadanie przez niepełnosprawnego pacjenta orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności. Prawo do pobytu rodzica czy faktycznego opiekuna nie jest ograniczone czasowo.

Kiedy można skorzystać z bezpłatnego przejazdu środkami transportu sanitarnego?

Na podstawie zlecenia lekarza lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego, pacjentowi przysługuje bezpłatny przejazd środkami transportu sanitarnego (w tym lotniczego) do najbliższego zakładu leczniczego, udzielającego świadczeń we właściwym zakresie, w przypadkach: 

• konieczności podjęcia natychmiastowego leczenia w tym zakładzie leczniczym, 
• wynikających z potrzeby zachowania ciągłości leczenia, 
• dysfunkcji narządu ruchu, uniemożliwiającej korzystanie ze środków transportu publicznego w celu odbycia leczenia.

W pozostałych przypadkach przejazd środkami transportu sanitarnego jest w całości albo częściowo odpłatny.

Źródła:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20042102135

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 lutego 2021r, w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego

https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000417